کوله پشتی‌اش را برداشت و راه افتاد. رفت که دنبال خدا بگردد و گفت: تا کوله‌ام از خدا پر نشود برنخواهم گشت.نهالی رنجور و کوچک کنار راه ایستاده بود، مسافر با خنده‌ای رو به درخت گفت: چه تلخ است کنار جاده‌بودن و نرفتن؛ درخت زیر لب گفت: ولی تلخ تر آن است که بروی و دست خالی برگردی. کاش می‌دانستی آنچه در جست‌وجوی آنی، همین‌جاست...
مسافر رفت و گفت: یک درخت از راه چه می‌داند! پاهایش در گِل است، او هیچ‌گاه لذت جست‌وجو را نخواهد یافت.
و نشنید که درخت گفت: اما من جست‌وجو را از خود آغاز کرده‌ام و سفرم را کسی نخواهد دید؛ جز آن که باید.
مسافر رفت و کوله‌اش سنگین بود. هزار سال گذشت، هزار سالِ پر خم و پیچ، هزار سالِ بالا و پست. مسافر بازگشت رنجور و ناامید. خدا را نیافته بود، اما غرورش را گم کرده بود...
به ابتدای جاده رسید. جاده‌ای که روزی از آن آغاز کرده بود. درختی هزار ساله، بالا بلند و سبز کنار جاده بود.زیر سایه‌اش نشست تا لختی بیاساید.
مسافر درخت را به یاد نیاورد. اما درخت او را می‌شناخت.
درخت گفت: سلام مسافر، در کوله‌ات چه داری، مرا هم میهمان کن.
مسافر گفت: بالا بلند تنومندم، شرمنده‌ام، کوله‌ام خالی است و هیچ چیز ندارم.
درخت گفت: چه خوب، وقتی هیچ چیز نداری، همه چیز داری. اما آن روز که می‌رفتی، در کوله‌ات همه چیز داشتی، غرور کمترینش بود، جاده آن را از تو گرفت. حالا در کوله‌ات جا برای خدا هست و قدری از حقیقت را در کوله مسافر ریخت...
مسافر چشم‌هایش از حیرت درخشید و گفت: هزار سال رفتم و پیدا نکردم و تو نرفته، این همه یافتی!
درخت گفت: زیرا تو در جاده رفتی و من در خودم ، و پیمودن خود ، دشوارتر از پیمودن جاده‌هاست ...
غافل از خویش خدا می‌طلبی ای غلط کرده کرا می‌طلبی
مخزن گنج معانی دل تست مقصد هر دو جهان حاصل تست
حکیم سبزواری
